De heemkring Liedengehem op “kroegentocht”

De titel doet iets anders vermoeden, maar de heemkundige kring is géén avondje gaan doorzakken. Ze hebben zich deze keer wel verdiept in het geschiedkundig caféverleden van onze gemeente. Ze doken daarvoor o.a. in stoffige bevolkingsregisters en kiezerslijsten en haalden 150 (!) cafés boven met hun respectievelijke bewoners van toen, selecteerden daaruit meer dan 100 foto’s die ze bundelden in hun jongste uitgave (Jaarboek 2023). De foto hierboven is er één van “De Voyageur” in de Kortwagenstraat. Volgens de bevolkingsregisters is dat café er geweest tot in 1950. We zien “De lustige Pikkers” die hun kampioenen vieren (lang voor Dimitri Vandenbergh zijn triomfen viert op tv).

Dat het óók topsport is om zich doorheen die aloude teksten te wurmen bewijst dit voorbeeldje :

“…eene herberghe genaemt “Het Stroomken“, geërigeert van over immemoriaele tyden, gelegen op het westeynde deser prochie by de beke maekende het gescheet van dese ende de prochie van Dadizeele langst de straete leedende van de prochie van Rumbeke, Rolleghem-Capelle ende de prochie van Ledeghem naer die van Dadizeele, bewoont by weduwe Marcus De Deurwaerdere, sonder uythanghebert ende wetenschap van eenige permissie.”

Even ter verduidelijking : “het gescheet” is niet wat u denkt, het betekent gewoon “de scheiding, de grens” (in het Leeghems : wao dat skièt) en “sonder uythanghebert ende wetenschap van eenige permissie“, wat dan weer betekent dat er geen uithangbord was dat te kennen gaf dat er daar een café was… Geen wonder want het was, oei, “illegaal”, want “sonder eenige permissie“…

“De Vlasbloem” in de Begijnestraat (huisnummer 27 op de hoek met de Soldatenstraat) rond 1960.

De heemkundige kring gaf me toestemming om enkele foto’s af te beelden en natuurlijk koos ik voor een paar cafés uit de Begijnestraat (waar ik woon) en omgeving. Alleen al in die Begijnestraat kon je zes cafés tellen. Sommigen zijn ondertussen afgebroken, van anderen is hoogstens alleen de naam op de gevel gebleven. Zo tellen we “’t Hennekot” (huisnummer 15), “’t Wevershof” (huisnummer 17), “De Vlasbloem” (huisnummer 27) , “Denderbelle” (huisnummer 31) en “De Groene Jager” (huisnummer 43). Het bevolkingsregister 1910-1920 maakt ook gewag van een café op huisnummer 28, maar de naam van het café is onbekend. Wie hierbij kan helpen en dat nog via overlevering zou weten (een nog levende Leghemnaere vinden die het nog weet, is zelfs voor de cracks van de heemkring een te sterk bravourestukje), mag gerust en graag contact opnemen.

Een pentekening van “De Groene Jager” in de Begijnestraat 43 (hoek met de Groene Jagerstraat). Bemerk “de slag” links van het gebouw, die er nog altijd is.

Op vandaag hebben we in onze gemeente niet meer zoveel cafés. Maar gelukkig dat er (nog) zijn. Op 22 en 23 april ll. vierden ze in de Westhoek (en in Frans-Vlaanderen) het weekend van het volkscafé. Die hebben we hier ook, wees maar zeker. Met eigengemaakte Picons, duivenmelkerslokalen en polonaises inbegrepen. Tot slot kunnen we alleen maar zeggen : “Hou van het leven en geef de cafébaas er ook één”.

Wie nog een jaarboek 2023 met 100 foto’s van de Ledegemse cafés wil, kan terecht bij Lucien Seynhaeve,   Kortwagenstraat 14 (e-mail:   lucienseynhaeve@skynet.be). Er zijn ook nog een aantal boeken te verkrijgen van het voorgaande jaar: “Olympic 75”. Alle boeken aan 15 €.

“De Voyageur” Kortwagenstraat 34.

Met dank aan schatbewaarder Hubert Vandromme en de hele ploeg van de heemkring.